Publicatiedatum:
“De Onfatsoenlijke Vrouw” uit 1991 kan zonder twijfel als een vergeten film worden beschouwd. Deze bescheiden productie kan het beste worden omschreven als een Nederlandse variant van “9½ Weeks”. Terwijl sommige films zich in ons collectieve geheugen nestelen en volle zalen trekken, verdwijnen kleine titels zoals “De Onfatsoenlijke Vrouw” vaak geruisloos uit de aandacht zodra ze uit de bioscopen verdwijnen. In de 34 jaar sinds de release ben ik de film nooit op televisie tegengekomen, en zowel de VHS- als latere DVD-uitgaven zijn volledig aan mij voorbijgegaan. Pas toen ik onlangs de DVD bij de kringloop ontdekte, realiseerde ik me dat de film überhaupt ooit was uitgebracht.
De film is onmiskenbaar een product van de jaren ’90, een tijd waarin regisseurs als Adrian Lyne en Paul Verhoeven succes boekten met films vol seksuele spanning en sterke, sensuele vrouwelijke hoofdrollen. Denk aan Kim Basinger in “9½ Weeks“, Sharon Stone in “Basic Instinct” en Demi Moore in “Indecent Proposal”. Deze films portretteerden vrouwen als krachtig en zelfbewust, volledig in controle over hun eigen seksualiteit. In diezelfde traditie past “De Onfatsoenlijke Vrouw”, hoewel het niet hetzelfde succes of de bekendheid heeft verworven als de eerder genoemde titels.
In “De Onfatsoenlijke Vrouw” vertolkt José Way, in wat haar enige vermelding op IMDb is, de hoofdrol. Zij speelt Emilia, een succesvolle violiste met een ogenschijnlijk gelukkig gezin. Toch is de passie in haar relatie volledig verdwenen. Haar man is volledig in beslag genomen door zijn werk en geeft de voorkeur aan seks die zo simpel en routineus mogelijk is – als er al sprake van is. Wanneer ze Leon (Huub Stapel) ontmoet tijdens de verkoop van haar moeders huis, voelt ze direct een aantrekkingskracht. Hoewel ze zich aanvankelijk terughoudend opstelt tegenover zijn avances, geniet ze heimelijk van de opwinding die hij bij haar oproept. Samen beginnen ze een spel waarin ze hun diepste fantasieën delen, zonder fysieke aanraking – een grens die voor Emilia nog onoverkomelijk lijkt. Maar zoals vaak in dit soort situaties, vervagen die grenzen langzaam, en uiteindelijk belandt ze in een volwaardige affaire.
Thuis verandert de dynamiek ingrijpend. Haar man, Charles, krijgt al snel het vermoeden dat er iets niet klopt, maar hij heeft geen bewijs dat Emilia hem bedriegt. Ondertussen wordt Emilia steeds roekelozer in haar gedrag. Ze gaat zelfs zo ver dat ze zich, als onderdeel van een rollenspel met Leon, als prostituee verkleedt en door hem op een tippelzone wordt opgepikt. De gevolgen van haar uitspattingen blijven niet beperkt tot haar huwelijk; ook de relatie met haar dochter verslechtert. Dit leidt uiteindelijk tot een escalerende situatie van huiselijk geweld, waardoor het gezin verder onder druk komt te staan.
De reden dat ik “De Onfatsoenlijke Vrouw” nooit ben vergeten en de DVD uit de kringloopwinkel heb meegenomen, is omdat de filmposter vroeger op mijn kamer hing, toen ik 13-14 jaar oud was. Destijds was er een filmblad genaamd “Preview”, een A3-formaat magazine dat voornamelijk diende als advertentie voor films die binnenkort in de bioscoop zouden verschijnen. Veel pagina’s waren simpelweg posters op A3-formaat. Naast andere posters, zoals die van “Die Hard 2“, “Days of Thunder” en “The Adventures of Ford Fairlane”, had ik ook de poster van deze film aan mijn muur hangen. De prikkelende afbeelding wekte mijn nieuwsgierigheid, al heeft het uiteindelijk toch nog 33 jaar geduurd voordat ik de film daadwerkelijk heb kunnen zien.
Ik had van tevoren geen idee wat ik van de film kon verwachten, maar gezien de titel en de prikkelende foto van José Way op de poster, leek het haast vanzelfsprekend dat er pikante naaktscènes in zouden zitten. Het is tenslotte een Nederlandse film uit de vorige eeuw. Ver voordat de Nederlandse filmindustrie ver-Johan-Nijenhuist werd. Toch viel dat aspect behoorlijk tegen. Het spel tussen Leon en Emilia blijft het eerste uur opmerkelijk braaf, en zelfs wanneer de interactie fysieker wordt, blijft de film relatief bescheiden. Het lijkt erop dat de regisseur dat ook besefte, want er is een scène aanwezig waarin Emilia onder de douche staat, terwijl de camera haar lichaam langzaam van boven naar beneden volgt. Deze scène voegt niets toe aan het verhaal, maar lijkt enkel te zijn toegevoegd om de film wat extra naakt te geven.
Het tamme karakter van de film maakt het een bleke imitatie van de Hollywoodfilms waaruit het duidelijk inspiratie heeft geput. Hoewel de cinematografie uitstekend is, ontbreekt het de film aan memorabele scènes—iets waar een film als “9½ Weeks” juist om bekendstaat. De oppervlakkigheid van het verhaal geeft het meer het karakter van een soft-porno film, maar “De Onfatsoenlijke Vrouw” komt, ondanks het pikante onderwerp, daar nooit echt in de buurt. Het blijft te netjes en gereserveerd om die stempel te verdienen, wat ervoor zorgt dat de film uiteindelijk niet echt indruk maakt.
Het meest opvallende aspect van “De Onfatsoenlijke Vrouw” is waarschijnlijk dat de twee mannelijke hoofdrollen worden gespeeld door Huub Stapel en Coen van Vrijberghe de Coningh, beiden bekend van hun rollen als Johnny Flodder. Stapel speelt deze rol in de eerste twee films, terwijl Van Vrijberghe de Coningh de rol vertolkt in de tv-serie en “Flodder 3”.
Al met al is “De Onfatsoenlijke Vrouw” een film die zijn inspiratie uit de jaren ’90 en de bijbehorende Hollywood-seksfilms duidelijk niet volledig weet waar te maken. Ondanks de uitstekende cinematografie en de betrokkenheid van bekende Nederlandse acteurs zoals Huub Stapel en Coen van Vrijberghe de Coningh, blijft de film een tamme en oppervlakkige poging die niet de impact heeft van zijn Hollywood-voorbeelden. “De Onfatsoenlijke Vrouw” blijft daardoor vooral een curiositeit uit een vervlogen filmperiode die geen blijvende indruk weet achter te laten.
Een interessant stuk curiosa is de trailer van de film. Het is moeilijk voor te stellen dat trailers vandaag de dag nog op dezelfde manier worden gemaakt.
