Publicatiedatum:
Voor een hele generatie is “Als je begrijpt wat ik bedoel” jeugdsentiment. Deze film was sinds midden jaren 80 wel 1 a 2 keer per jaar te zien op de publieke omroep. Ik heb in die jaren deze film zo vaak gezien dat hij me op een gegeven moment zelfs tegen begon te staan. Inmiddels zijn we 30 jaar verder en heb ik deze film ook al zo lang niet meer gezien. Nu deze film inmiddels 40 jaar oud is, is het een mooi moment om eens terug te keren naar Rommeldam. Naar Olivier B. Bommel, Tom Poes en de beruchte Zwelbast.
Olivier Bommel, heer van stand, treft op een dag een ei aan in zijn tuin. Wanneer het ei opengaat komt er een kleine draak uit tevoorschijn; een zogenaamde Zwelbast. Bommel besluit de Zwelbast te adopteren en op te voeden als zijn eigen zoon. Dit tegen de adviezen van iedereen om hem heen in. Dat had hij beter wel kunnen doen, want de Zwelbast, of Zwelgje zoals hij hem heeft genoemd, heeft de gewoonte om tot een reusachtig monster uit te groeien elke keer als hij boos of blij is. Daarnaast is hij gek op glimmende voorwerpen zoals muntgeld en sieraden. Iets wat criminelen Bul Super en Hiep Hieper zien als een uniek buitenkansje welke ze met beide handen aangrijpen.
“Als je begrijpt wat ik bedoel” werd destijds neergezet in de markt als de eerste avondvullende tekenfilm van Nederlandse bodem. En volgens mij is dit na 40 jaar nog steeds de enige avondvullende tekenfilm van Nederlandse bodem. Als klein filmland staat Nederland nou eenmaal niet bekend om zijn animatie-industrie en dus is een getekende speelfilm op zijn minst ambitieus te noemen. Zeker voor die tijd.
Het resultaat is zeker geslaagd te noemen. De film is onderhoudend en zal zeker een gevoelige snaar raken bij de jongere kijkers onder ons. Met name tijdens het gedeelte waarin Zwelgje is verbannen naar de Zwarte Bergen. Een desolaat landschap waar Bommel en Zwelgje zich voeden op rauwe koolrapen.
De wereld van Bommel is redelijk uniek te noemen. De film heeft iets fabelachtigs omdat alle karakters antropomorfe dieren zijn. Daarnaast is Rommeldam een samensmelting van de middeleeuwen met het hedendaagse. De stad is omringd met een muur en woont Bommel in een echt kasteel, maar zijn er moderne invloeden te vinden zijn zoals auto’s en ziekenhuizen.
De animatiekwaliteit is op zijn vriendelijkst gezegd redelijk. Ik verwachtte op geen enkel moment de kwaliteit van een Disney-film uit dezelfde periode, maar de animatie is wel redelijk grof te noemen. Onder de stemacteurs bevinden zich enkele bekende namen, maar de huidige trend van het casten van bekende Nederlanders met een karakteristiek stemgeluid was toen nog geen sprake. Wel is er een cameo van toenmalig nieuwslezer Fred Emmer als, je raadt het al, een nieuwslezer. Ook Paul Haenen pluk je er zo uit, maar buiten dat worden vrijwel alle andere stemmen ingesproken door stemacteurs.
Zelfs na 40 jaar is “Als je begrijpt wat ik bedoel” een onderhoudende film. Een film die mij in ieder geval even terugneemt naar de onbezonnen jaren 80. Een tijd waarin we met slechts 2 zenders minimaal 1x per jaar deze film keken. De film is tijdloos genoeg om ook de komende generaties nog te laten genieten van en huilen om Zwelgje.
